Tükenmişlik Sendromu Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Tükenmişlik Sendromu Nedir?

İlk olarak 1974 yılında Herbert Freudenberger tarafından tanımlanan tükenmişlik sendromu, beklentiyi karşılamayan mesleki faaliyetin neden olduğu uzun süreli veya tekrarlayan iş stresi sonucu, duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı isteğinin azaldığı psikolojik bir sorundur. Dünya Sağlık Örgütü tükenmişlik sendromunu, “başarılı bir şekilde yönetilemeyen ve kronikleşen işyeri stresinin bir sonucudur” ifadeleriyle tanımlamaktadır. Bu sendrom, yalnızca iş yaşamını değil, bireyin özel yaşamını, ilişkilerini ve genel yaşam kalitesini de olumsuz etkileyebilir.

Tükenmişlik Sendromu Belirtileri Nelerdir?

• Sürekli yorgun hissetme.
• İşe gitmek istememe.
• İşle ilgili öfke patlamaları.
• Günlük görevleri yapmakta zorlanma.
• İş arkadaşlarına ya da danışanlara karşı soğuk ve mesafeli davranma.
• Empati yeteneğinde azalma.
• İşe karşı ilgisizlik.
• Yetersizlik duygusu.
• Üretkenlikte azalma.
• Motivasyon eksikliği.
• Başarı duygusunu kaybetme.
• Uyumakta zorluk çekmek.
• İştah değişikliği.
• Baş ağrısı veya kas ağrıları.

Tükenmişlik Sendromunun Nedenleri

• Aşırı iş yükü.
• Belirsiz görev tanımları.
• Takdir görmeme.
• İş-özel yaşam dengesizliği.
• Mükemmeliyetçilik.
• Yoğun stres ve baskı altında çalışmak.
• Mobbinge uğramak.
• Zaman baskısı sonucu gerginlik ve kaygı.
• Rekabet odaklı bir çalışma ortamı.

Tükenmişlik Sendromu ile Nasıl Başa Çıkılır?

Tükenmişlik sendromu, günümüzün en yaygın psikolojik problemlerinden biridir. Tükenmişlikle başa çıkmak mümkündür. Tükenmişlik sendromundan kurtulmak için öncelikle hayattaki önceliklerinizi belirlemeniz gerekir.

1.Farkındalık Kazanmak

Tükenmişlik yaşadığınızı fark etmek, iyileşmenin ilk adımıdır. Hislerinizi bastırmak yerine gözlemleyin.

2.Destek Almak

Bir psikologdan profesyonel destek almak, süreci daha sağlıklı yönetmenizi sağlar. Bireysel terapi, tükenmişliğe neden olan dinamikleri anlamanızı kolaylaştırır.

3.İş-Özel Yaşam Dengesi Kurmak

İşten sonra kendinize zaman ayırın. Hobiler, yürüyüşler, sosyal aktiviteler ruh halinizi iyileştirebilir.

4.Egzersiz ve Meditasyon

Kısa yürüyüşler veya gün içinde iş arasında birkaç defa tekrarlanan hareketler bireyin egzersizi günlük bir alışkanlık haline getirmesini kolaylaştırabilecek yöntemlerdir. Ayrıca; yoga, aikido, tai chi gibi hem beden hem de zihin üzerine çalışan disiplinler de kişinin tükenmişlik sendromuna girmesini önlemek veya tedavi etmek için başarılı yöntemlerdir.

5.Beslenme ve Uyku Alışkanlıklarında Değişiklik Yapmak

Dengeli beslenme, stres başta olmak üzere bütün sağlık durumları için önemli bir adımdır. Özellikle Omega-3 gibi yağ asitleri ile dolu sağlıklı bir yemek, birey için doğal bir antidepresan görevi yüklenebilir. Ceviz ve balık gibi omega-3 bakımından zengin yiyecekleri diyete eklemek bireyin ruh halini canlandırmasına yardımcı olabilir.

İnsan vücudunun dinlenmek ve kendisini düzenlemek için zamana ihtiyacı vardır. Bu nedenle sağlıklı uyku düzeni takip edilmelidir. Uykudan önce kafeinden kaçınmak, uykudan önce tekrarlanan rahatlatıcı bir uyku ritüeli oluşturmak ya da düzenli uyku saatlerini takip etmek bireyin sağlıklı uyku düzeni kazanmasına yardımcı olabilir.

6.Sınır Koymayı Öğrenmek

Hayır demeyi öğrenmek, kendinize daha fazla alan tanımanızı sağlar.